केळीच्या सालींपासून खत
केळीमध्ये महत्त्वपूर्ण पोषक घटक असतात, जे वेगवेगळ्या उद्देशाने पुन्हा वापरण्यासाठी उपयुक्त पदार्थांमध्ये पुनर्वापर केले जाऊ शकतात. केळीच्या सालापासून मिश्रित नॅनो बायो उत्तेजक खतांचा काढणे हा या तपासणीचा मुख्य हेतू आहे.
केळीची साल रोपांसाठी चांगले खत आहे का?
केळीच्या सालींमध्ये रासायनिक घटक नसलेल्या गोष्टींमुळे ते चांगले खत असतात. … झाडांना नायट्रोजनची आवश्यकता असताना (खतांवर NPK लक्षात ठेवा), जास्त नायट्रोजनमुळे बरीच हिरवी पाने तयार होतील परंतु काही बेरी किंवा फळे. याचा अर्थ पोटॅशियम युक्त केळीची साले टोमॅटो, मिरी किंवा फुले यांसारख्या वनस्पतींसाठी उत्कृष्ट आहेत.
केळीची साल हे तुमच्या बागेत वापरता येणारे स्वयंपाकघरातील सर्वात उपयुक्त स्क्रॅप आहेत. असे दिसून आले की मारिओ कार्टमधील सर्वात सामान्य थेंब, नम्र केळीची साल ही एक खरी बागकाम सोन्याची खाण आहे.
केळीच्या सालीच्या खताचा काय संबंध?
जवळजवळ प्रत्येक शेतकऱ्याला मॅक्रोन्यूट्रिएंट ट्रायफेक्टा – नायट्रोजन, फॉस्फरस आणि पोटॅशियम माहित आहे.
हे तीन पोषक घटक वनस्पतींच्या वाढीसाठी आणि आरोग्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहेत. इतके की त्यामुळे व्यावसायिकरित्या बनवलेल्या खतांच्या पॅकेजिंगवर नेहमी खताचा दर्जा असतो.
अर्थात, प्रत्येक वनस्पतीच्या पोषक गरजा वेगवेगळ्या असतात, परंतु तुम्हाला आश्चर्य वाटेल की केळीची साल खत दिल्यावर त्यापैकी किती अपवादात्मकपणे चांगले करतात.
का? कारण केळीची साले हे ऑरगॅनिक पोटॅशियमचे सर्वात श्रीमंत स्रोत आहेत.
क्षणभर तांत्रिक समजू या.
आपण नेहमी वनस्पतींना पोटॅशियमची आवश्यकता असल्याबद्दल ऐकत असतो, परंतु का माहित आहे? पोटॅशियमचा वनस्पतीचा पर्यवेक्षक म्हणून विचार करा – ते वनस्पतीच्या जीवनादरम्यान होणाऱ्या जवळजवळ प्रत्येक रासायनिक आणि चयापचय प्रक्रियेत मदत करते.
पोषक द्रव्ये आणि पाणी एका पेशीपासून दुसऱ्या पेशीपर्यंत हलवण्यापासून ते एन्झाईम्स नियंत्रित करण्यापर्यंत, अगदी प्रकाशसंश्लेषण होते तेव्हा मदत करणे, या सर्वांमध्ये पोटॅशियमची भूमिका असते.
तळ ओळ –
जर तुम्हाला सुंदर फुलांनी किंवा स्वादिष्ट फळांसह मोठी, निरोगी झाडे हवी असतील तर तुम्हाला तुमच्या खतामध्ये पोटॅशियमची आवश्यकता आहे.
जर तुम्हाला सुंदर फुलांनी किंवा स्वादिष्ट फळांसह मोठी, निरोगी झाडे हवी असतील तर तुम्हाला तुमच्या खतामध्ये पोटॅशियमची आवश्यकता आहे.
पोटॅशियम व्यतिरिक्त, केळीच्या सालींमध्ये सामान्य वनस्पतींच्या आरोग्यासाठी काही महत्त्वपूर्ण पोषक घटक असतात – कॅल्शियम, मॅंगनीज, सल्फर आणि मॅग्नेशियम. प्रकाशसंश्लेषण असो, क्लोरोफिल निर्माण करणे असो किंवा पेशींमधील पाण्याची हालचाल नियंत्रित करणे असो, वनस्पतींचे आरोग्य राखण्यात यातील प्रत्येक पोषक तत्वाची भूमिका असते.
केळीच्या सालीचे खत कसे बनवायचे (How to make banana’s fertilizer)
केळीच्या सालीचे खत तयार करणे खूप सोपे आहे.
उपकरणे:
केळी साले
एक-चतुर्थांश मेसन जार
मेसन जार झाकण
डिस्टिल्ड पाणी
सूचना:
स्वच्छ भांड्यात केळीची साल घाला.
बरणी पाण्याने भरा आणि त्यावर झाकण ठेवा.
मिश्रण एक आठवडा ते दोन आठवडे राहू द्या, नंतर केळीची साल काढून टाकून द्या.
तयार झालेले खत पाण्याने १:४ च्या प्रमाणात पातळ करा.
आनंदी वनस्पती आणि मोठ्या उत्पन्नाचा आनंद घ्या.
दुहेरी वर
अर्थात, तुम्हाला हाताशी ठेवण्यासाठी मोठी बॅच बनवायची असेल. मोठ्या कंटेनरचा वापर करून आणि अधिक केळीच्या साले जोडून ही रेसिपी सहज तिप्पट केली जाऊ शकते.
केळीच्या सालीचे खत कसे वापरावे
आठवड्यातून एकदा केळीच्या सालीच्या पातळ खताने तुमच्या झाडांना तळाशी पाणी द्या. परिणाम दिसण्यासाठी काही आठवडे लागू शकतात, म्हणून धीर धरा. सर्वोत्तम परिणामांसाठी, वाढत्या हंगामाची सुरुवात या खताने करा आणि त्याचा सतत वापर करा.
त्यामुळे मातीतील पोषकद्रव्ये लवकर धुऊन जातात. केळीच्या सालीच्या खतामुळे माझी वांगी संपूर्ण हंगामात आनंदी आणि उत्पादनक्षम राहिली आहेत
तुमची झाडे या पौष्टिक खत चहाचे किती चांगले करतात हे पाहून तुम्हाला आश्चर्य वाटेल. टोमॅटो, उन्हाळी स्क्वॅश, काकडी, एग्प्लान्ट्स आणि अगदी गुलाबांनाही केळीच्या सालीच्या खताचा फायदा होईल.
तुमचे टोमॅटो चांगले दिसत नसल्यास, टोमॅटोच्या 13 सामान्य समस्या आणि तुम्ही त्यांचे निराकरण कसे करू शकता ते येथे आहे.
बागेत पोटॅशियमची कमतरता
पोटॅशियमच्या कमतरतेचे पहिले लक्षण सहज लक्षात येते –
तुमच्या झाडाच्या तळाशी असलेली पाने पिवळी होतील.
अविकसित रूट सिस्टम
तुमच्या झाडाची वाढ मंद होऊ शकते किंवा पूर्णपणे थांबू शकते.
पोटॅशियम नसलेल्या वनस्पतीमध्ये दुष्काळात चांगली वाढ होत नाही.
तुम्हाला असे दिसून येईल की उत्पादित भाज्या समान रीतीने पिकत नाहीत.
बागेत केळीच्या सालीचा अधिक वापर
केळीच्या सालीचे खत उत्कृष्ट आहे, परंतु बागेत केळीची साल वापरणे हा एकमेव मार्ग नाही. रोजच्या स्वयंपाकघरातील हे काम करण्यासाठी येथे काही इतर सोलण्याचे मार्ग आहेत.
1. बग बस्टर
सफरचंद सायडर व्हिनेगर आणि चिरलेल्या केळीच्या सालीने जारच्या तोंडात फनेल टाकून माशी पकडण्यासाठी बरणी एक चतुर्थांश मार्गाने भरली जाते.
हा सोपा आणि प्रभावी सापळा फळांच्या माश्या किती चांगल्या प्रकारे पकडतो यावर तुमचा विश्वास बसणार नाही.
ऍफिड्ससारख्या कीटकांना दूर ठेवण्यासाठी केळीच्या सालीचे पातळ केलेले खत झाडांवर फवारावे. केळीची साले झाडांच्या तळाभोवती गाडल्याने देखील ऍफिड्स दूर राहतील.
केळीची साल आणि सफरचंद सायडर व्हिनेगर एक विलक्षण बग सापळा बनवतात. एका जारमध्ये थोड्या प्रमाणात सफरचंद सायडर व्हिनेगर घाला आणि चिरलेली केळीची साल दोन चमचे घाला. कंटेनरमध्ये फनेल ठेवा जेणेकरून बग आत येऊ शकतील परंतु बाहेर जाऊ शकत नाहीत. 48 तासांनंतर टाकून द्या आणि प्रक्रिया पुन्हा करा.
2. फळाची साल लावा
जेव्हा तुमचे टोमॅटो आणि इतर पोटॅशियम-प्रेमळ वनस्पतींचे रोपण करता तेव्हा केळीच्या सालीचा एक भाग थेट प्रत्येक छिद्र किंवा कंटेनरच्या तळाशी टाकून हंगामाची सुरुवात करा. फळाची साल त्वरीत तुटते, ज्यामुळे तुमच्या रोपाला चांगले काम करण्यासाठी आवश्यक पोषक तत्व मिळतात.
3. बियाण्यांना सुरुवात करा
भोपळ्याच्या अनेक बिया घाणीत केळीच्या सालीच्या तुकड्याजवळ पडलेल्या असतात आणि त्यावर भोपळ्याचे बी असते.
केळीची साले बियाणे उगवण्यासाठी उत्कृष्ट आहेत.
उगवण करताना बियांना अतिरिक्त चालना देण्यासाठी केळीच्या साली वापरा. केळीचा तुकडा भोकात टाका आणि वर बिया टाका. किंवा मातीने झाकण्यापूर्वी बिया थेट केळीच्या सालीच्या तुकड्यावर ठेवा. पाणी आणि प्रतीक्षा करा.
4. केळीच्या सालीची पावडर
केळीच्या सालीची पावडर मातीच्या वर शिंपडली जाऊ शकते आणि झाडांना खत घालण्यासाठी पाणी घालता येते.
केळीची साले रॅकवर काही दिवस सूर्यप्रकाशात सुकवण्यासाठी ठेवू शकता.
मोर्टार आणि पेस्टल किंवा जुन्या कॉफी ग्राइंडरचा वापर करून वाळलेल्या साले बारीक पावडरमध्ये क्रश करा. केळीच्या सालीचा डबा सीलबंद जार किंवा बॅगीमध्ये ठेवा.
प्रत्येक रोपाच्या पायाभोवतीची माती मोकळी करा आणि नंतर एक किंवा दोन चमचे पावडर मातीवर शिंपडा. रोपाला नीट पाणी द्या आणि केळीच्या सालीला त्याची जादू करू द्या.
5. चिरलेला केळीच्या सालीचा पालापाचोळा
गरम मिरचीच्या रोपाच्या पायाभोवती केळीची अनेक साले शिंपडलेली असतात.
या गरम मिरच्यांना त्यांच्या तळाशी ठेवलेल्या केळ्यांमधून चालना मिळेल.
केळीची अनेक साले चिरून घ्या आणि तुमच्या प्रत्येक पोटॅशियम-प्रेमळ वनस्पतीच्या पायथ्याशी थोडे मूठभर घाला. हे त्यापेक्षा जास्त सोपे होत नाही.
जसजसे साले तुटतात तसतसे ते मातीत पोषकद्रव्ये सोडतात जिथे त्यांना सर्वात जास्त गरज असते.
6. आम्ल-प्रेमळ वनस्पतींसाठी केळीची साल व्हिनेगर
पाण्याने भरलेले भांडे आणि त्यावर चिजक्लोथसह चिरलेली केळीची साल.
केळीच्या सालीचे हे व्हिनेगर तुमच्या आम्ल-प्रेमळ वनस्पतींना आनंदी आणि निरोगी ठेवते.
केळीच्या सालींना आंबवल्यास आम्लयुक्त व्हिनेगरसारखे मिश्रण तयार होईल. ब्ल्यूबेरी आणि हायड्रेंजियासारख्या आम्ल-प्रेमळ वनस्पती या खताने केळीच्या सालीच्या प्रमाणित खतापेक्षा चांगले काम करतील.
केळीची साल बारीक चिरून मेसन बरणीत घाला.
साले, अधिक एक इंच झाकण्यासाठी पुरेसे पाणी घाला.
चीजक्लोथच्या दुप्पट-अप थराने जार झाकून ठेवा. एका आठवड्यासाठी जार कुठेतरी उबदार ठेवा.
एका आठवड्यानंतर साले काढा आणि चीझक्लोथसह जार परत घ्या. व्हिनेगर आणखी एक महिना आंबायला ठेवा.
तयार व्हिनेगर 1:1 पाण्याने पातळ करा आणि ज्या झाडांना आम्लयुक्त माती आवश्यक आहे त्यांना दर आठवड्यातून एकदा खायला द्या.
7. हिवाळी माती बूस्टर
वाढीचा हंगाम संपल्यानंतर, तुमच्या संपूर्ण बागेत केळीच्या सालीपर्यंत खोदून ठेवा. हिवाळ्याच्या महिन्यांत साले तुटून पडतील, ज्यामुळे तुमची माती पोषक तत्वांनी भरून निघेल.
तुमच्याकडे मोठी बाग असल्यास, स्थानिक स्मूदी ठिकाणाला त्यांच्या केळीची साले तुमच्यासाठी काही दिवसांसाठी जतन करण्यास सांगा.
8. घरातील रोपांची पाने पुसून टाका
घरातील झाडांच्या पानांवर कालांतराने धूळ जमा होऊ शकते ज्यामुळे सूर्यप्रकाश शोषून घेण्याच्या आणि प्रकाशसंश्लेषणाच्या क्षमतेला बाधा येते. हे त्यांच्या वाढीस अडथळा आणू शकते.
आपल्या घरातील झाडाची पाने हळूवारपणे पुसण्यासाठी केळीच्या सालीचा आतील भाग वापरा.
9. इतर सर्व अयशस्वी झाल्यास – ते कंपोस्ट करा
केळीची साल कंपोस्टच्या वर असते.
केळीच्या काही साली टाकून तुमच्या कंपोस्टला बूस्ट द्या.
बर्‍याच भाज्या आणि फळांच्या स्क्रॅप्सप्रमाणे, केळीची साल कंपोस्ट बिनसाठी उत्तम आहे. केळीची साले, तथापि, बहुतेक स्क्रॅपपेक्षा लवकर तुटतात, ज्यामुळे ते कंपोस्ट बिनसाठी योग्य बनतात. तुम्ही तुमच्या केळीच्या सालींसोबत दुसरे काहीही करत नसल्यास, ते तुमच्या कंपोस्टमध्ये घाला.
केळीच्या सालीच्या टिप्स
तुम्ही कुठे राहता यावर अवलंबून, केळीची साल थेट तुमच्या रोपांवर टाकणे ही सर्वोत्तम कल्पना असू शकत नाही, कारण ते तुमच्या बागेत कीटक आणू शकते. केळीच्या सालीचे खत किंवा केळीच्या सालीची पावडर वापरणे हा एक चांगला पर्याय असू शकतो.
तुम्ही केळी खाण्यात मोठे नसल्यास, स्थानिक ठिकाणे तपासा शिवाय, केळीच्या सालीमध्ये नायट्रोजन नसतो.
तुम्ही टोमॅटोचे शेतकरी असल्यास हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे. टोमॅटो, मिरपूड, काकडी आणि अगदी मुळा यासारख्या कमी नायट्रोजनची आवश्यकता असलेल्या वनस्पतींसाठी केळीच्या सालीचे खत योग्य आहे.
पण काळजी करू नका, नायट्रोजन-प्रेमळ वनस्पतींनाही केळीच्या सालीच्या खताचा फायदा होईल. केळीच्या सालीमध्ये आढळणाऱ्या कॅल्शियममुळे झाडांना जमिनीतील नायट्रोजन सहज शोषण्यास मदत होते.
निकाल
नॅनो-खताचा अर्क वैशिष्ट्यीकरणासाठी भौतिक आणि रासायनिक विश्लेषणाच्या अधीन होता. खत घटकांचे आकार 19 ते 55 एनएम पर्यंत होते आणि हिस्टोग्राम असे स्पष्ट करते की मुख्य नॅनो पार्टिकल्स सरासरी टक्केवारीसह 40% एनएम होते तर सरासरी टक्केवारी 6% असलेल्या 55-एनएम कण किरकोळ आकाराचे होते. संश्लेषित नॅनोफर्टीलायझर्समध्ये चेलेटेड पोटॅशियम, चेलेटेड लोह, ट्रायटोफन, यूरिया, अमीनो ऍसिड, प्रथिने आणि साइट्रिक ऍसिड होते.
निष्कर्ष
टोमॅटो आणि मेथी या दोन पिकांच्या केळीच्या सालामधून काढलेला नॅनो-खत वापरला जात असे. दोन्ही पिकांच्या केळीच्या सालाच्या अर्कांच्या वाढीव प्रमाणात वाढल्याने अंकुरांची टक्केवारी वाढल्याचे आकडेवारीत स्पष्ट झाले आहे. टोमॅटो पिकासाठी लागवडीच्या 7 दिवसानंतर उगवण टक्केवारी 14% (नॅनोशिवाय नियंत्रण) वरून 97% पर्यंत वाढविण्यात आली. तसेच मेथीच्या पिकासाठीही हाच कल दिसून आला. उगवण टक्केवारी 25% (नॅनोशिवाय नियंत्रण) वरून 93.14% पर्यंत वाढविण्यात आली.
WhatsApp
