किश्मिश मॅन्युफॅक्चरिंग व्यवसाय (How are raisins made)
मनुका (किशमिश) उत्पादनाबद्दल बोलणे खूप महत्वाचे आहे कारण हा एक सामान्य खाद्यपदार्थ आहे जो विविध लोकांमध्ये वापरला जातो. हे सामान्यतः मिठाई आणि गोड पदार्थ तयार करण्यासाठी वापरले जाते, ते घरांमध्ये विविध गोड पदार्थांमध्ये देखील वापरले गेले आहेत. आता द्राक्षे कच्चा माल म्हणून वापरून मनुका उत्पादन केले जाते. त्यामुळे असे क्षेत्र लक्षात घेऊन मनुका उत्पादन युनिट उभारण्याची योजना आखली पाहिजे. जिथे द्राक्षाचे उत्पादन जास्त आहे जेणेकरून उद्योजकाला कच्चा माल सहज आणि वाजवी दरात मिळू शकेल.
मनुका जवळजवळ प्रत्येकजण वापरतात म्हणून ते एक स्वीकार्य उत्पादन आहे. आणि जर त्याचे युनिट निवडक वातावरणात सुरू केले तर तो एक अत्यंत फायदेशीर व्यवसाय म्हणून उदयास येऊ शकतो. कारण बेदाणे असे उत्पादन आहे जे उद्योजक देशांतर्गत बाजारपेठेत विकू शकतो आणि परदेशात निर्यात करून चांगला नफाही मिळवू शकतो, जर त्याचे उत्पादन आंतरराष्ट्रीय दर्जाच्या दर्जाप्रमाणे तयार केले गेले असेल. पण तरीही, रायसिन मॅन्युफॅक्चरिंग व्यवसाय करणार्या उद्योजकाने व्यवसायाच्या सुरुवातीच्या काळात फक्त आणि फक्त देशांतर्गत बाजारपेठेवर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे आणि ग्राहकांमध्ये त्यांच्या उत्पादनाबद्दल देशांतर्गत बाजारपेठेवर विश्वास निर्माण करणे आवश्यक आहे.
त्यानंतर, उद्योजक हळूहळू निर्यातीकडेही जाऊ शकतो. त्याने उत्पादित केलेल्या उत्पादनातून कितपत स्वच्छता आणि गुणवत्ता मानके तयार केली जातात यावर उद्योजकाचे यश अवलंबून असेल. उच्च स्तरावर मनुका तयार करण्यासाठी ते 80-85% पर्यंत निर्जलीकरण करतात.
उत्पादन आणि त्याचे अनुप्रयोग
मनुका हे गोड, चवदार आणि विलासी उत्पादन आहे, ते ड्राय फ्रूट म्हणून देखील वापरले जाते, जरी ते स्नॅक म्हणून देखील खाल्ले जाऊ शकते. आणि ते कोणत्याही आवडत्या डिशमध्ये अतिरिक्त चव देखील जोडू शकते म्हणून ते विविध गोड पदार्थ बनवण्यासाठी देखील वापरले जाते. हे असे म्हणायचे आहे की लोकांना मनुका हाताने किंवा स्नॅक्स म्हणून किंवा चालताना, काही पदार्थ आणि फळांमध्ये मिसळून खायला आवडते. पुलाव किंवा पुडिंग सारख्या पारंपारिक पदार्थांमध्येही मनुका वापरतात.
आणि सध्या तो लगदा बनवून, रस बनवून, पेस्ट बनवून, धान्य, स्नॅक्स आणि दुधासह मोठ्या प्रमाणावर बनवले जाते. मनुका दैनंदिन आहार म्हणून वापरल्यास, ते पोषक, विद्रव्य आणि अघुलनशील फायबर आणि आरोग्य संरक्षण बायोएक्टिव्ह संयुगे प्रदान करते. या उत्पादनाने नेहमीच आरोग्याच्या पैलूंवर त्याचा प्रभाव सिद्ध केला आहे म्हणून असे म्हटले जाते की मनुका बद्धकोष्ठता, हृदयरोग, मधुमेह, पोटाचा कर्करोग आणि लठ्ठपणा यासारख्या अनेक रोगांचा धोका कमी करते.
याशिवाय बेकरी उत्पादनांबद्दल बोलायचे झाले तर, ते अन्न उद्योगातील प्रमुख आकर्षणांपैकी एक आहे. बेकरी उत्पादनांमध्ये मनुका अधिक वापरला जात असल्याने, यामुळे मनुका उत्पादन व्यवसायाचे महत्त्व आणखी वाढते. मनुका हे एक गोड उत्पादन आहे, म्हणून असे बरेच पदार्थ आहेत जेथे साखरेऐवजी मनुका वापरला जातो.
किश्मिश मॅन्युफॅक्चरिंग व्यवसायातील बाजारपेठ (kishmis Market)
जर आपण रायसिन मॅन्युफॅक्चरिंग प्रोजेक्टबद्दल बोललो तर ते पूर्णपणे यँकी द्राक्षांच्या कच्च्या मालाच्या उपलब्धतेवर अवलंबून आहे. द्राक्ष हे हंगामी फळ असल्याने, हे लक्षात घेऊन जुलै ते सप्टेंबर दरम्यान या प्रकारचा व्यवसाय सुरू करता येईल, असे म्हणता येईल.
तथापि, वर्षभर उत्पादन सुरू ठेवण्यासाठी द्राक्षांच्या इतर जातींचा कच्चा माल म्हणून वापर केला जाऊ शकतो. प्रक्रिया केलेल्या मनुकाच्या लक्ष्यात सुका मेवा विक्रेते, किरकोळ विक्रेते, मिठाई विक्रेते आणि औषध उद्योग यांचा समावेश होतो. त्यामुळे, उद्योजकाने देशांतर्गत बाजारपेठ जवळजवळ ताब्यात घेतल्यावर किंवा देशांतर्गत स्तरावर ग्राहकाचा विश्वास संपादन केल्यानंतरच, उद्योजक आपले उत्पादन निर्यात करण्याची आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत लॉन्च करण्याची योजना करू शकतो.
मनुका उत्पादनाचा व्यवसाय कसा सुरू करायचा?( How to start a plum fruit production business?)
आतापर्यंत, एक गोष्ट स्पष्ट झाली आहे की पहिली पायरी म्हणजे किश्मिश मॅन्युफॅक्चरिंग व्यवसाय सुरू करणे. ते म्हणजे चांगली जागा निवडणे. आणि यामध्ये, चांगल्या स्थानाचा अर्थ स्वच्छ स्थान नसून द्राक्षांचे उत्पादन जास्त असलेल्या ठिकाणी आहे. आणि हे आवश्यक आहे जेणेकरून उद्योजकाला त्याच्या युनिटसाठी कच्चा माल सहज आणि वाजवी किमतीत मिळू शकेल. आणि या स्पर्धात्मक बाजारपेठेत तो आपल्या ग्राहकांना स्पर्धात्मक किमतीत मनुका पुरवू शकला. चांगले स्थान निवडण्याव्यतिरिक्त, हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी इतर अनेक महत्त्वाच्या पायऱ्या आवश्यक आहेत, तर त्या पायऱ्या पुढीलप्रमाणे.
1. जमीन आणि इमारत व्यवस्थापित करा
रायझिन मॅन्युफॅक्चरिंग बिझनेस सुरू करण्यासाठी, उद्योजकाला पहिली गोष्ट करावी लागते ती म्हणजे चांगली जागा निवडणे. आणि त्यानंतर त्या निवडलेल्या ठिकाणी जमीन आणि इमारतीचे व्यवस्थापन करावे लागेल. उद्योजकाला जमीन आणि इमारतीचे व्यवस्थापन करण्यासाठी नेहमी दोन ते तीन मार्ग उपलब्ध असतात, ज्यात स्वतःची जमीन, भाड्याने आणि भाडेतत्त्वावर दिलेली जमीन आणि इमारत यांचा समावेश होतो. त्या निवडलेल्या जागेवर उद्योजकाची स्वतःची कोणतीही जमीन असल्यास, उद्योजक त्याच जमिनीवर युनिट स्थापन करण्याची योजना करू शकतो.
परंतु लक्षात ठेवा की उद्योजकाला उत्पादनाची जागा, स्टोअररूम, पॉवर युटिलिटिजसाठी जागा आणि एक लहान कार्यालय स्थापित करण्यासाठी देखील जागा आवश्यक आहे. त्यामुळे, अशा प्रकारे, उद्योजकाला 1000-1200 चौरस फूट जागेची आवश्यकता असू शकते. तसे नसल्यास, उद्योजक हे काम करण्यासाठी त्या निवडलेल्या ठिकाणी बांधलेली इमारत भाड्याने घेऊ शकतात.
2. बेदाणे/ Bedane उत्पादन व्यवसाय सुरू करण्यासाठी निधीची व्यवस्था करा
वित्त व्यवस्थापित करण्यापूर्वी उद्योजकाला त्याच्या व्यवसायासाठी एक प्रभावी व्यवसाय योजना तयार करणे आवश्यक आहे. हे आवश्यक देखील बनते कारण यामध्ये प्लांटच्या उत्पादन क्षमतेसह व्यवसायाशी संबंधित सर्व गोष्टी नमूद केल्या आहेत. जर उद्योजकाचे बजेट कमी असेल तर, उद्योजक कमी उत्पादन क्षमतेचे युनिट स्थापित करण्याची योजना करू शकतो. आणि जर बजेटचे कोणतेही प्रकरण नसेल, तर उद्योजक त्याच्या क्षमतेनुसार कितीही उत्पादन क्षमतेचे संयंत्र उभारू शकतो.
एक दस्तऐवज व्यवसाय योजनेच्या अंतर्गत प्रकल्प अहवालाच्या स्वरूपात असतो. ज्याच्या सहाय्याने उद्योजकाला त्याचा रायसिन मॅन्युफॅक्चरिंग व्यवसाय सुरू करण्यासाठी लागणारा अंदाजे खर्च तसेच भविष्यातील अंदाजे कमाईची माहिती मिळेल. प्रकल्प अहवालात येणार्या अंदाजे खर्चापेक्षा थोडे अधिक खर्च करून उद्योजकाने वित्त व्यवस्थापित केली पाहिजे, जेणेकरुन मधल्या काळात काही गरज पडल्यास वित्ताचा वापर करता येईल. वित्त व्यवस्थापित करण्यासाठी सबसिडी कर्ज, बँक कर्ज किंवा सरकारी योजनांतर्गत उपलब्ध असलेली स्वतःची वैयक्तिक बचत हे मुख्य स्त्रोत आहेत.
3. परवाना आणि नोंदणी मिळवा
उद्योजकाला स्वतःचा मनुका उत्पादन व्यवसाय सुरू करण्यासाठी खालील परवाने आणि नोंदणी प्राप्त करणे आवश्यक आहे.
- रजिस्ट्रार ऑफ कंपनीजकडे तुमच्या युनिटची नोंदणी करणे
- बिलिंग इनव्हॉइससाठी जीएसटी नोंदणी इ.
- बँकेत व्यवसायाच्या नावावर चालू खाते
- स्थानिक प्राधिकरणाकडून व्यापार परवाना
- FSSAI परवाना
- एंटरप्राइझ नोंदणी
- स्वतःच्या ब्रँड आणि त्याच्या संरक्षणासाठी ट्रेडमार्क नोंदणी
4. मनुका उत्पादन युनिट सुरू करण्यासाठी आवश्यक यंत्रसामग्री
किश्मिश उत्पादन व्यवसायात वापरल्या जाणार्या प्रमुख यंत्रसामग्री आणि उपकरणांची यादी खालीलप्रमाणे आहे.
- फ्रूट वॉशर आणि ड्रायर.
- सॉर्टिंग आणि ग्राइंडिंग मशीन.
- पॅकेजिंग मशीन.
- मोजण्याचे साधन.
- इतर साहित्य हाताळणी उपकरणे जसे की क्रेट.
- सीलिंग मशीन.
- इतर साधने आणि उपकरणे.
आवश्यक कच्च्या मालाची यादी खालीलप्रमाणे आहे.
- द्राक्षे
- पुरोगामी
- एचडीपीई बॉक्स
- पॅकिंग साहित्य
किश्मिश उत्पादन प्रक्रिया
चांगल्या प्रतीच्या मनुका उत्पादनासाठी खरेदी केलेल्या द्राक्षांचा दर्जाही चांगला असणे अत्यंत आवश्यक आहे. जर आपण द्राक्षांच्या लागवडीबद्दल बोललो तर ती एक वर्षासाठी असते आणि चांगली द्राक्षे तयार होतात, यासाठी छाटणी, सिंचन, खते आणि कीड नियंत्रण इत्यादी पद्धती चांगल्या प्रकारे पार पाडाव्या लागतात.
सांगायचे तात्पर्य असे की, किश्मीश उत्पादनासाठी, सर्वप्रथम उद्योजकाकडून आवश्यक असलेला सर्व कच्चा माल, विशेषत: द्राक्षे स्थानिक शेतकरी किंवा स्थानिक पुरवठादाराकडून खरेदी केली जातात आणि नंतर ती नीट धुवून नंतर वर्गवारी केली जातात, जेणेकरून बेदाणे तयार करता येतात. जर द्राक्षाचे दाणे लहान असतील तर मनुके देखील लहान असतील आणि जर द्राक्षाचे दाणे मोठे असतील तर मनुके देखील मोठे असतील. कारण मनुका बनवण्याच्या प्रक्रियेत द्राक्षे दोन ते चार आठवडे सुकण्यासाठी ट्रेवर ठेवली जातात, या काळात ओलावा 75% ते फक्त 15% राहते आणि त्यांचा रंग तपकिरी-जांभळ्या रंगात बदलतो.
जेव्हा फळे सुकतात तेव्हा त्यांच्याभोवती कागदाचा ट्रे लावला जातो, जेणेकरून त्यांचे पॅकेज बनवता येईल. आणि हे पेपर रोल प्रोसेसिंग प्लांटमध्ये नेण्यापूर्वी एका बॉक्समध्ये साठवले जातात आणि स्टोअररूममध्ये ठेवले जातात. त्यानंतर, जेव्हा ते मॅन्युफॅक्चरिंग प्लांटमध्ये वितरित केले जातात, तेव्हा या प्रक्रियेदरम्यान किश्मिश उत्पादन प्रक्रियेतील अशुद्धता काढून टाकल्या जातात. यंत्राद्वारे फळे काढली जातात. नंतर बेदाणे घडांपासून वेगळे केले जातात. बेदाण्यामध्ये बिया असतील तर ते मशीनद्वारे आपोआप काढले जातात.